Koronavirüs (Covid19) ile ilgili bilmediğimiz ilginç bilgiler

[Bilim Forum]

Pandemi süreciyle birlikte fazlasıyla ismini duyduğumuz Covid19 virüsü ile ilgili sonradan öğrendiğimiz dört farklı bulgu ve sonuçlarını sizlerle paylaşmak isterim.

1. Koronavirüs pıhtılaşma faktörünü etkiliyor

Bir çok inflamatuvar hastalık ve enfeksiyon unsurlarında pıhtılaşma oranları değişir, ancak Covid-19 diğer türevlerden çok daha fazla pıhtılaşmayı etkiliyor gibi görünüyor.

Eğer damarlarınızda oluşan pıhtı yeterince büyükse kan geçişini engeller ve damarın devamında oksijen bekleyen ünitelerin oksijensiz kalıp ölümüne sebep olur. 

Eğer bu pıhtı koroner arter içerisinde oluşursa kalp krizine sebep olur, akciğerlerinizde oluşursa pulmoner embolizme neden olur. Eğer beyinde gerçekleşirse felç gerçekleşir, bir çok Covid-19 mağduru bireyde görülenler de olduğu gibi maalesef.

2. Koronavirüs enfeksiyonu ile koku alma duyunuzu kaybedersiniz.

Bir çok viral enfeksiyonda olduğu gibi, Covid-19 sizi yakaladıysa, anozmiya, yani koku duyusunun kaybı yaşanıyor.

Covid19 ile enfekte olan hastaların bir bölümü ani bir koku duyusunun kaybını ifade etmişlerdir. Yani böyle bir sorun yaşıyorsanız, bulgular listenize ekleyip bir uzmana danışmanızda fayda var.

Yüksek ihtimalle virüsün hücrelere giriş sonrasında burun içerisindeki localarda yerleşmesi ve ACE2 reseptörlerine müdahale etmesiyle bu durum gerçekleşiyor olabilir.

Ek olarak koku duyusunun kaybının arkasına tat alma duyusunun da Covid19 sonrasında kaybolduğu raporlanmıştır.

3. Çocuklarda ciddi inflamatuvar hastalıkları tetikleyebiliyor.

Solunum yolları enfeksiyonlarına ek olarak maalesef Covid19 çocuklarda, bir çok hastalığı da tetikliyor. Avrupa ve Birleşik Krallıkta doktorların belirttiğine göre, beklenmedik ancak ciddi inflamatuvar koşulların çocuklarda izlendiği raporlandı. Bu durum multi-sistem inflamatuvar sendrom olarak (MIS-C - multisystem inflammatory syndrome in children) belirtiliyor.

4. Koronavirüs insandan hayvana geçebilir ancak sonra maalesef döngüsel olarak tekrar geri dönüş yapabiliyor.

Sars (Sars-Cov-2) virüsüyle pandemi sürecinin başlamasıyla sıkı takibe alınan virüsün hayvanlarda öncelikli yayıldığını sonra insana geçtiğini biliyorduk. Ancak virüsün tekrar hayvanlara dönüşünü ve evcil hayvanlarımızı etkilediğinden emin değildik.

Ancak Covid19 sürecinde yapılan incelemeler, insanların bu süreci döngüsel olarak işlettiğini, kedi, köpek gibi evcil hayvanlarımızı hatta kaplanları bile ağı altına alabildiğini gösteriyor.

Hollanda'da, birden fazla vizon (ingilizce:mink) dostumuzun çalışan bir işçi aracılığıyla koronavirüs ile enfekte olduğu belirlenmiş.

Hasta olan vizonlar yüzünden tekrar enfekte olan iki farklı insan raporlandı, bu da sürecin dökümente edilmiş örneği olarak Çin'den bildirildi.

Referans

Sanjaya Senanayake, Associate Professor of Medicine, Infectious Diseases Physician, Australian National University

theconversation.com/4-unusual-things-weve-learned-about-the-coronavirus-since-the-start-of-the-pandemic-140168