Bilim Podcast

Evrimsel Mekanizmalar: Doğal Seçilim, Yapay Seçilim ve Eşeysel Seçilim Nedir, Nasıl İşler?
Varyasyon ve yapay seçilimin hünerli ellerinin ne kadar olağanüstü sonuçlar doğurabildiğini Darwin iyi biliyordu. Bu sayede horoza veya tavuskuşuna benzeyen güvercin türleri yaratılabiliyordu. Köpekler kısa veya uzun tüylü, benekli, alacalı, çarpık bacaklı veya savaşçı yapılabiliyordu. Fakat sonuçta köpekleri ve güvercinleri seçip şekillendiren güç, insan eliydi. Peki hangi el, o volkanik adalardaki ispinoz türlerinin birbirinden bu kadar farklı olmasına rehberlik etmişti? Hangi el, Güney Amerika düzlüklerindeki dev armadillolardan bugünkü küçük armadilloları ortaya çıkarmıştı?
Darwin, doğada türleri ortaya çıkaran bu eli Tanrı'nın görünmez eline atfedip işin içinden çıkabilirdi.* Fakat 1838 Ekim'inde, nüfusların değişimlerini inceleyen Thomas Malthus'un "Nüfus İlkesi Üzerine Bir Deneme" başlıklı çalışmasını okuyunca kuramının omurgasını oturtmuştu. En iyi uyum sağlamış olan varyant "doğa tarafından seçiliyordu".  Bu, doğal seçilimdi. Doğal seçilim, gerçekten devrim niteliğinde bir kavramdı. Bu yayında evrimsel değişimleri ve adaptasyonu açıklayan seçilim tiplerinden; Doğal Seçilim, Yapay Seçilim, Eşeysel Seçilim ve diğer seçilim tiplerinin neler olduğu ve nasıl işlediği üzerine konuşuldu.
*Gen-Siddhartha Mukherjee (Domingo Yayınevi)
Yönetmen: Denef Huvaj
Animasyon/Montaj: Dina Akçay
 

Charles Darwin, Evrim Teorisi'nin gelişmesine büyük yardımı olan Galapagos gözlemleri sonucunda bir arkadaşına yazdığı mektubunda şöyle der:
“Kulağa bir cinayetin itiraf edilmesi gibi gelebilir ama türlerin değişebileceğine inanmaya başladım.”
Bir başka deyişle; Evrim.
Yönetmen: Denef Huvaj
Animasyon/Montaj: Dina Akçay
 

Bugün tamamen moleküler genetik, moleküler biyoloji ve moleküler tıp anabilim dallarının araştırma konusu olan kanser hastalığı, kanser mekanizmaları ve fizyolojisi; bilinenleri ve bilinmeyenleri ile birlikte birçok insanın merak konusu olmaya devam etmektedir. Araştırılmakta olan kanser ilaçları ve tedavi yöntemleri, kanser teşhisi ve prevantif onkoloji, moleküler kanser mekanizmaları, kanserin genetik altyapısı, DNA düzeyindeki mutasyonel ve genetik nedenleri ile ilgili bildiklerimiz ve öğrendiklerimiz, birçok yanlış anlaşılmayı ve eksik bir takım kavrayışları beraberinde getirmektedir.
Kanser konusu özelinde bir giriş niteliği taşıyan bu yayında; kanser nedir, gen grupları ile olan ilişkisi, hücre düzeyinde olan gelişimi ve mikroevrimsel süreçte nasıl ortaya çıktığı üzerine konuşuldu.
Not: Tüm kanser hastaları ve hasta yakınlarının hassasiyetlerini düşünerek hazırladığımız yayın içeriğindeki herhangi bir bilginin, tedavi ve terapi amaçlı yol gösterici olarak sunulmadığını bilgilerinize sunarız. 
Yönetmen: Denef Huvaj
Animasyon/Montaj: Dina Akçay
 

Stüdyo: Solovey Creative Studio
Yönetmen: Denef Huvaj
Işık: Erkan Tosun
Mix: Burak Ergün
Grafik/Animasyon: Dina Akçay
 

Bilimsel gerçekleri reddetmenin, gerçek toplumsal sonuçları vardır. Örneğin; aşı karşıtlığı nedeniyle, önceden önlenebilir hastalıklar eski gücüne kavuşmaya başladı.
Halk sağlığını ciddi derecede tehlikeye sokabilecek öneriler, kolaylıkla bir televizyon ekranında yayınlanabiliyor; bilimsel araştırmalara karşı güvensizliği salık veren komplo yumağına çevrilmiş kitaplar raflardaki yerini alıyor. Aydınlanma karşıtı hareket olarak nitelendirebileceğimiz bu “trend”e dair kimin veya neyin suçlanması gerektiği konusunda ise fazlasıya belirsizlik söz konusu.
Bilimi reddetme yaklaşımı, beş özel ve birçok karakteristik unsurun uyumlu bir şekilde kullanıldığı bir süreçtir. İnkarcıların safsataları, bilimsel bilgiye dair toplumsal düzeyde bir manipülasyonu tetikliyor.
Her ne kadar iyi bir bilimsel kavrayış sahibi olsanız da; bilimi tahrif eden bir mitle karşılaşırsanız, bilim ve bu mit arasındaki bir çatışmayla yüz yüze kalırsınız. Ve eğer ki, bilimi tahrif eden bu tekniğin nasıl kullanıldığını anlamazsanız, bu çatışmayı ortadan kaldıracak çözümü bulmakta güçlük yaşarsınız.
BilimFili podcastin bu yayınında; bilim inkârcılığının sıklıkla başvurduğu yöntemleri, aşı karşıtlığı üzerinden insanların bilimsel araştırmalara yönelik güveninin sarsılmasına neden olan komploları ve bilimsel düşünmenin insanlara neden zor geldiği konuşuldu.
Yönetmen: Denef Huvaj
2. Kamera: Erkan Tosun
Grafik/Animasyon: Dina Akçay

Son yıllarda yaşlanma ve yaşlılığa bağlı hastalıklar ile ilgili araştırmalara yapılan yatırımlar ciddi bir artış gösteriyor. 
Telomer nedir?
Telomerle yaşlılık arasındaki ilişki nedir?
Yaşlılığa bağlı hastalıklarla telomer arasındaki ilişki nedir?
Telomerleri uzatarak yaşam süresini uzatmak mümkün mü?
Telomerleri uzatmak zararlı mıdır?
ve son dönemde yapılan deneyleri ve ortaya çıkan spekülasyonları konuşuldu.
Stüdyo: Solovey Creative Studio
Yönetmen: Denef Huvaj
Işık-Montaj: Erkan Tosun
Mix: Burak Ergün
Grafik/Animasyon: Dina Akçay

Antik Yunan'dan günümüze kadar uzanan bilimsel yöntemin tarihi, bir bütün olarak bilim ve teknolojinin gelişiminin temelini oluşturur. Kabul edilen yöntem ne olursa olsun, bilimsel yöntem uzun ve kadim bir tarihe dayanıyor ve insanlık tarihindeki en büyük zihinlerin bazıları da buna katkıda bulunmuştur.
Stüdyo: Solovey Creative Studio
Yönetmen: Denef Huvaj
Işık: Erkan Tosun
Mix: Burak Ergün
Grafik/Animasyon: Dina Akçay