Bilim Günlüğü
Ay olmasaydı ne olurdu?

Ay olmasaydı ne olurdu?

Güneş sistemimiz oluşurken, koşullar çok az farklı olsaydı, bizler için her şey değişik olabilirdi, burada sorumuz geliyor: Ay olmasaydı ne olurdu?.

Güneş sistemimiz oluşurken, koşullar çok az farklı olsaydı, bizler için her şey değişik olabilirdi, burada sorumuz geliyor: ne olurdu?

Dünyanın madde dağılımı, büyüklüğü, enerjisi, dönme ekseni açısı, atmosfer ve mevsimler çok farklı olabilirdi. Dünyamızda hayat belki yine gerçekleşebilirdi ama farklı şekilde. Peki bu oluşum içinde ayın görevi nedir? Nasıl oluştuğu ve dünyanın yörüngesine nasıl girdiği hala büyük bir sır olan Ay'ın bu mükemmel düzen içindeki yeri nedir?

Yaşamın oluşmasına ne katkısı vardır?

Dünyadaki yaşam koşulları bakımından Ay'dan kaynaklanan hiç bir olumsuz etken yoktur. Yani Ay'ın varlığının hiç bir zararı yoktur. Ya yararı?

Dünya üzerinde Ay'ın en büyük etkisi, çekim gücü nedeniyle onun kendi etrafındaki dönüş hızını yavaşlatıp, bildiğimiz günlük periyoduna getirmesidir.

Ay'ın olmaması dünyanın dönüş hızının artmasına, yaklaşık 15 saatlik bir gün süresinin oluşmasına sebep olacak, günler kısalacak, canlılardaki biyolojik saat alt üst olacak, yaşam biçimleri ve yapıları farklılaşabilecek, buna ayak uyduramayanlar yok olacak, fırtına, kasırga gibi atmosferik olaylar çok şiddetlenecekti.

Neyi değiştireceği bilinmez ama Ay'ın yokluğunda artık da olmazdı. Dünya üzerindeki gel-git olaylarının yüzde 70'i Ay'dan, diğer yüzde 30'u ise Güneş ve gezegenlerden kaynaklandığı için Ay olmayınca, da yüzde 70 azalırdı.

Ay olmasaydı ne olurdu?
Ay olmasaydı ne olurdu?

Denizlerdeki gel-git olayı en çok Kanada'da Fundy körfezinde meydana gelir. Bu sırada deniz 15,4 metre yükselir. Bu olay Manş sahillerinde 11,5 metre, Çanakkale Boğazı'nda 5-6 santimetre olup İstanbul Boğazı'nda pek hissedilmez. Ay'ın etkisiyle yalnız denizler değil karalar da hareketlenir. Kara parçalarında saptanan en büyük yükselme ise 50 santimetredir.

Astronomik gözlemlerde nasıl atmosferimiz iyi görüş almamıza mani teşkil ediyorsa Ay'ın ışığı da öyledir. Öyleyse Ay'ın olmaması bu konuda faydalı olacaktı. Dünya'nın hareketindeki Ay'dan kaynaklanan küçük salınım hareketleri yavaş yavaş ortadan kalkacaktır. Ama dünyanın dönme ekseni bundan pek etkilenmeyecekti.

Gezegenlerin şekilsel yapısı neden hep benzerdir?

Şirin uydumuz uzay boşluğunda başıboş gezen göktaşlarına karşı bir kalkan görevi yapıyor. Yokluğunda dünya yüzeyine daha fazla göktaşı düşebilecekti.

Ne yazık ki Ay olmayınca etkinliklerini geceleri Ay ışığında sürdürebilen bir çok canlı türü de bunu yapamayacaklardı.

Ay olmasaydı insanların dolunaydan etkilenmesi ve de ortadan kalkacaktı. Ama en önemlisi romantik çiftlerin el ele tutuşup seyrettikleri, gökyüzündeki o muhteşem manzara olmayacaktı.