Evde DNA izole etmek mümkün mü?

DNA, birkaç istisna hariç her bir hücremizde bulunur ve vücudunuzun genetik şifresini içerir.  Tükürük, kan, semen, idrar ve dışkı dahil olmak üzere pek çok vücut sıvısından DNA izole edilebilir. DNA'yı izole etmenin birçok yolu vardır, ancak bunların birçoğu daha karmaşık aşamalar içerdiğinden laboratuvar koşullarında yapılması gerekir. DNA'nızı evde izole etmek istiyorsanız, tükürük, en kolay, en az girişimsel ve en sıhhi olan numunedir.

1. Ağızdan hücreleri toplamak

Örneklememizi yapmak için öncelikle ağız içerisinden hücre yoğunluğu bol olacak şekilde tükürük almamız gerekmektedir. Bunun için yaklaşık 500 ml temiz içme suyuna 1 çorba kaşığı sofra tuzu koyup karıştıracağız. Daha sonra bu hazırladığımız çözeltiden temiz bir pet bardağa 3 yemek kaşığı miktarda aktaracağız.

Hazırladığımız bu çözelti ile amacımız ağız içindeki dökülmüş olan hücreleri toplamak ve tuzun yarattığı konsantrasyon farkı sayesinde hücrelerden yabancı maddeleri çöktürerek onların temizlenmesini sağlamaktır. Bunun için pet bardaktaki su ağza alınır ve 2 dakika boyunca yoğun bir şekilde gargara ve çalkalama yapılır. Özellikle tuzlu su diş yanak arasındaki bölgeden geçirilerek bu bölgedeki dökülmüş hücrelerin toplanması sağlanır.

2. Hücreleri parçalamak

Çalkalama sonrasında ağzımızdaki su yeni temiz bir kaba aktarılır. Bu aşamada amacımız hücre zarını ve çekirdeği parçalamak ve dolayısıyla DNA'yı serbest hale geçirmektir. Bu işlem için de lipidleri parçalayacak bir madde kullanmamız gerekir. Evde bu basamak için kullanılacak en güzel madde bulaşık deterjandır. Temiz kaba aktardığımız ağız çalkalama suyuna 1 damla bulaşık deterjanı damlatılır. Bir kaşık yardımıyla köpürtmeden karıştırılır.

3. DNA'yı tuzlu su ve deterjandan ayırmak

Bu aşamadan bize tuzlu su ile arasında faz yaratacak ve DNA'nın içinde çözünemediği bir madde gerekmekte. Bu sayede tuzlu su ve deterjan karışımındaki DNA yeni ekleyeceğimiz madde içerisine geçecek ve bu madde içerisinde çözülmediği için de görünür hale gelecek. Bunun için evrensel olarak en çok kullanılan madde izopropanol veya etanoldür. Şimdi bunu nereden bulacağız diyebilirsiniz fakat el dezenfektanı olarak kullanılan sıvılar (jeller değil) yüksek oranda etanol ve izopropanol içermektedir. Bunun haricinde alkollü yüzey temizleyicileri aynı şekilde yüksek oranda izopropanol içerir.

İzopropanol ve Etanol'ün tüketilmesi oldukça zararlıdır.

Buzlukta birkaç saat bekletilmiş alkolden (izopropanol veya etanol) 100 ml civarında temiz bir pet bardağa alın. Daha sonra tuzlu su ve deterjan çözeltisi içeren pet bardağı 45 derece eğerek alkolü yavaşça kenarından dökün. Bu aşamada alkol tuzlu suyun üzerinde kalarak bir faz oluşturacaktır. Çalkalamayın ve karıştırmayın. Bardağı dinlenmeye bırakın.

İlk 2-3 dakika içerisinde üst fazda yani alkolün içerisinde beyaz kümelenmeler görmeye başlayacaksınız. Bu kümelenmeler sizin DNA'nız ve alkol içerisinde çökeltiler oluşturarak görünür hale geliyorlar. Yaklaşık 10 dk'nın sonunda tahta kaşık ile hafifçe bu tabakları kaldırarak DNA'nızın nasıl uzadığını görebilir ve tahta kaşık etrafına sarabilirsiniz.