Unutmanın nedeni nedir? İnsan neden unutur?

Anahtarınızı 10 dakika önce nereye koyduğunuzu unutabilirsiniz ancak 10-15 yıl önce yaptığınız bir şey aniden aklınıza gelebilir.

Peki neden?

Şüphesiz ki beynimiz vücudumuzun en karmaşık yapılarındandır. Karmaşıklığına rağmen müthiş bir dizaynda çalışan beynin de kusurlarından birisi unutmaktır. Çok iyi bildiğiniz bir şeyin aklınıza gelmemesi, koyduğunuz eşyayı bulamamanız bunların sonuçlarındandır.

Unutma eylemi

Beynimiz içerisinde üç çeşit hafıza bulunmaktadır. Bunlar “Duyusal hafıza, Kısa süreli hafıza, Uzun süreli hafıza” olarak nitelendirilir.

Duyusal hafızaya “Kişi bir nesneyi algılandıktan çok kısa süre sonra kaybolan bilgi/veri” diyebiliriz. Yani dokunma, duyma, tatma gibi beynimize gelen verilerdir . Bu bilgiler ön beyinde tutulur. Eğer alınan bilgi/veri ilgimizi çekerse kısa süreli hafızaya yönlendirilir.

Ardından da o bilgi kişi için eğer önemli ise uzun süreli hafızaya gider, yok eğer değilse unutulmaya başlanır ve önemsenmez.

Unutmamızın nedeni de gün içinde çok fazla veri geldiği için beynimizin bunların hangisini kısa süreli kısma atacağını bilememesidir. Bilgisayara benzetecek olursak ilk gelen veri duyusal hafızadaki bilgidir.

Kısa süreli hafıza bir bekletilme yeridir. Eğer önemliyse de hard-diskimize alırız. Ancak önemli bir nokta vardır ki kaydetme sistemi bilgisayara benzese de hatırlama işleme tamamen farklıdır.

Bir örnek verecek olursak gün içerisinde 10 dakika önce araba anahtarını nereye koyduğunuzu unutabilirsiniz ancak 10-15 yıl önce yaptığınız bir şey aniden aklınıza gelebilir. İşte tam burada beynin öğrenme mekanizmasını anlıyoruz. Eğer öğrenilen veya unutmamamız gereken şey duygusal bir etiket bırakırsa beynimiz bunu daha iyi aklımızda tutar ve ilk uykuda onu prova eder ve kaydeder.

Kalıcı bilgi için yapılması gerekenler

Çoğu kişinin kullandığı tekniklerden birisi de kodlamadır. Öğrenilen bilgiyi bir şeye benzetmek, onla ya yazılışının benzediği şeyle ya da aklınızda çağrıştırdığı cisimle birbirine örtüştürmek sizin yararınıza olacaktır.

Öğrendiğiniz bilgiye senaryo uydurmak da yararınıza olabilir. Birden fazla şey öğrendiyseniz bunlarla alakalı hayal gücünüzle bir hikaye oluşturabilir, gerek mizah gerek farklı duygular katarak hatırlamanızı kolaylaştırabilirsiniz.

kaynak: Psychology Today | Very Well Mind